Hau nia esperiensia durante viajen ba Tutuala

Durante halo viajen ba Tutuala, sai istoria diak mai hau, tanba ne’e hau (Nivio) nudar estudante Relasaun Internasional UNTL, hakarak konta oitoan historia badak kona ba ami nia viajen ba Tutuala. Interesante tebes atu hamutuk ho hau nia kolega sira, ba vizita rai Lospalos-Valu no Illa Jaco.

Nivio, hau konta hau nia esperiensia badak durante viajen ba Tutuala

Iha loron Sesta 12/08/2022, antes meudia, ha’u nia belun sira no professor Celso da Fonseca, sira hahu viajen husi Dili ba Lospalos, tanba hau durante ne’e hela iha Manatuto, hau hein sira iha ne’eba. Ho transporte kijang ne’ebe ami nia ekipa uza, too iha Manatuto maijumenus haan oras ida ho balun, no hau hein sira no komesa halao viajen ba Tutuala.

Viajen husi Manatuto ba Lautem, wainhira ami to’o iha Laleia ami deskansa iha fatin ida naran “Bou-Ali”. Depois husi deskansa ami kontinua ami nia viagem.

Iha momentu viajen, hamutuk ho ha’u-nia belun sira, iha dalan, kanta no konta Istoria no fahe mós esperiénsia kona ba “Moris”. Bainhira ami to’o Iha Vemasse ami para no deskansa e Han meudia nian mais ou memos tuku 13:15 otl, depois ami kontinua fali ami nia jornada viajen ba rai Lospalos.

Bainhira ami to’o Iha Lautem, ami liu ba Merkadu Lautem nian hodi Sosa modo ba kalan nian no kuandu hotu ona, ami kontinua Viajem ba Tutuala. Fatin ne’ebé ami ba kalan dahuluk Iha Tutuala, iha aldeia Cailoro, fatin ne’ebé furak loos hale’u ho foho no ai-laran matak.

Iha loron Sábado (13/08/2022), Iha Dader-san depois ami hariis no matabixu, ami arranka ba Pouzada Tutuala nian no ami uza minutu balun iha Pouzada hodi hasai foto depois ami kontinua kedas ami nia viajen husi Tutuala ba Valu. To’o Iha Value Iha atividade balun ne’ebé ami halo mak: Monta tenda kemping; Hili lixu; Hasai foto; Haris tasi; Toka no Kanta

Ami mos iha atividade extra ne’ebe interesante tebes, Professor Celso prepara topiku kona-ba material direitus umanus no ambiente. Hau nota katak, Direitos Umanos no Problema Ambiente importante tebes, liu-liu matéria ne’e apár ho saida mak Komunidade sira Iha Valu hasoru kona-ba problema lixo plástiku ne’ebé fo’o ameasa ba poluisaun iha tasi-laran.

Iha momentu ne’ebe ami halo diskusaun iha ne’ebá, ami aprende mos buat foun lubuk ida. Iha tempu kalan ami hamutuk ho peskadór, ami han kalan hamutuk. Ami tenke agradese tanba tiu sira peskadór, ho laran luak, hanoin ami, foo ikan mai ami.

Ami prepara ikanatu tunnu bahaan kalan nia. Agredese ba komunidade, peskador sira ne’ebe ho laran luak, oferese ikan mai ami

Depois han kalan hamutuk, diskusaun, fahe esperensia sai ajenda uniku, ami kontinua nafatin  fahe esperiénsia no toka/kanta iha kalan ne’ebe to’o besik dadersan mak foin deskansa.

Iha Loron Domingo 14/08/2022, dadersan oras tuku 5:30 OTL, depois hader husi deskansa kalan nian, ami hotu hader no halo preparasaun fila mai iha Dili. Ami hahu fali ami nia viajen husi Valu ba Dili, wainhira to’o Iha Laga, nafatin ami para hodi deskansa no haan meiudia nian no depois ami kontinua fali ami nia viajen, wainhira to’o Iha Manatuto sira hatun ha’u, mesmu ho larn triste, husik kolega sira no hela iha Manatuto.

Atu hakotu istoria badak kona-ba viajen ida ne’e, ha’u bele hatete katak, iha vida jornada moris nian, laiha valor ida ne’ebé mak boot liu, see ita lakoi aprende husi esperiénsia, liu husi atividade viajen, vizita komunidade iha area rural sira hodi aprende no fó tulun ba seluk. Ida ne’e mak valór a’as liu ba moris vida umanu.

Iha artigu badak ne’e, la haluha, ha’u agradese tebes ba Professor Celso Fonseca no belun sira hotu husi Dep. Relasaun Internasional tanba inisia viajen hanesan, lao hamutuk, aprende buat foun ba iha fatin foun hanesan Tutuala.

Nivio, Manatuto, 17/8/2022

Published by Celso Da Fonseca

I'm just a dreamer who enjoys my freedom. Freethinker, free writer, and free dream.

One thought on “Hau nia esperiensia durante viajen ba Tutuala

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Twitter picture

You are commenting using your Twitter account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s

%d bloggers like this: